Kramsztyk Roman

Kramsztyk Roman (ur. 1885 Warszawa, zm. 1942 zginął w Warszawie).
Malarz, grafik, członek ugrupowań Grupa Pięciu i Rytm. Studia artystyczne odbywał w ASP w Krakowie w latach 1903-04 u J. Mehoffera, a następnie w Berlinie i Paryżu, dokąd przybył w 1911. I wojnę światową przeżył w Krakowie, wrócił później do Paryża, skąd przyjeżdżał na miesiące letnie do Warszawy. Podróżował również do Hiszpanii. Debiutował w Zachęcie warszawskiej w 1909, w 1912 uczestniczył w wystawie berlińskiej Secesji, a w 1913 miał pierwszą dużą (70 obrazów) wystawę indywidualną w Krakowie. Był od tej pory częstym uczestnikiem ekspozycji krajowych i zagranicznych. Malował martwe natury, pejzaże, nie stronił też od brzydoty pomarszczonych twarzy, operował silnymi kontrastami. Bujny temperament malarski równoważył dyscyplinę przejętą od Cezannea odcinał wyraźnie barwne płaszczyzny, redukował gamę barwną. Później, od ok. 1930, następuje w malarstwie Kramsztyka złagodzenie form i kontrastów barwnych. Wzrasta precyzja rysunku i staranność wykończenia, przywołując na myśl jego młodzieńcze studia nad malarstwem dawnych mistrzów w Luwrze. W tym czasie portret stał się wyłącznym gatunkiem jego malarstwa. Możliwości Kramsztyka jako portrecisty były bardzo rozległe malował pełne charakteru wizerunki mężczyzn jak i wdzięczne podobizny pięknych kobiet, zawsze pogłębione psychologicznie i subtelne w wyrazie. Ostatnie prace artysty powstały podczas okupacji. Cykl rysunków, przeważnie wykonywanych sangwiny, stanowi wstrząsający dokument tragedii warszawskiego getta, w którym zginął ich autor.

Pejzaż Hiszpański, ok. 1926
olej, płótno, 54 x 65 cm;
Muzeum Sztuki w Łodzi;

 


Portret aktorki Marii Strońskiej, ok. 1920
olej, płótno, 84 x 69 cm;
Muzeum Narodowe w Warszawie;