Fałat, Julian (ur. 1853 Tuligłowy k. Przemyśla, zm. 1929 Bystra k. Bielska).
Julian Fałat urodził się 29.07.1853 r. W Tuligłowach, zmarł 09.07.1929 r. w Bystrej (Śląsk). W latach 1864-69 uczył się w gimnazjum w Przemyślu, a następnie studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych u W. Łuszczkiewicza i L. Dębowskiego. (1870-71). W latach 1872-73 pracował w Odessie u Gąsiorowskiego jako pomocnik architekta. Od 1873 do 1878 przebywał w Szwajcarii i Monachium studiując na politechnice i pracując przy budowie kolei. W latach 1878-80 studiował malarstwo w Akademii monachijskiej u A. Strachubera i Raaba. Następnie na krótko osiedlił się w Warszawie (1881-1886), odbywając w tym czasie liczne podróże (Włochy, Hiszpania, Bliski Wschód, Ukraina, Żmudź, Litwa). W 1886 r., po wystawieniu w Berlinie cyklu akwarel z polowań u ks. Radziwiłła w Nieświeżu, został mianowany nadwornym malarzem polowań Wilhelma II. W Berlinie przebywał do 1895 r. Był tu organizatorem działu sztuki polskiej na wystawie międzynarodowej w 1891 r. ; w 1893 został mianowany członkiem berlińskiej Akademii Sztuki w latach 1894-95 podjął współpracę z W. Kossakiem, J. Stanisławskim i M. Wywiórskim przy panoramie Przejście przez Berezynę. W latach 1895-1910 był dyrektorem krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych, która zawdzięcza mu uzyskanie tytułu Akademii (1900), a przede wszystkim zasadniczą reformę systemu studiów. W 1897 został członkiem Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”, biorąc udział we wszystkich niemal jego wystawach w kraju i za granicą. W 1910 osiadł w Bystrej, opuszczając ją na krótko w 1920 r. (pobyt w Toruniu) i 1921 r. kiedy został dyrektorem Departamentu Kultury i Sztuki przy Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Prace swe wystawiał od 1878 w TZSP w Warszawie (od 1890 był członkiem Komitetu Towarzystwa, w 1926 został jego członkiem honorowym) oraz na wystawach międzynarodowych, m.in. w Paryżu – 1879, Berlinie – 1891, Monachium – 1892, Dreźnie i Wiedniu – 1894, St. Louis – 1904.
Wsławił się głównie jako akwarelista (sceny rodzajowe, myśliwskie, pejzaże zimowe, widoki architektury zabytkowej). Wykonał również wiele rysunków o podobnej tematyce do czasopism krajowych i zagranicznych.
Julian Fałat urodził się 29.07.1853 r. W Tuligłowach, zmarł 09.07.1929 r. w Bystrej (Śląsk). W latach 1864-69 uczył się w gimnazjum w Przemyślu, a następnie studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych u W. Łuszczkiewicza i L. Dębowskiego. (1870-71). W latach 1872-73 pracował w Odessie u Gąsiorowskiego jako pomocnik architekta. Od 1873 do 1878 przebywał w Szwajcarii i Monachium studiując na politechnice i pracując przy budowie kolei. W latach 1878-80 studiował malarstwo w Akademii monachijskiej u A. Strachubera i Raaba. Następnie na krótko osiedlił się w Warszawie (1881-1886), odbywając w tym czasie liczne podróże (Włochy, Hiszpania, Bliski Wschód, Ukraina, Żmudź, Litwa). W 1886 r., po wystawieniu w Berlinie cyklu akwarel z polowań u ks. Radziwiłła w Nieświeżu, został mianowany nadwornym malarzem polowań Wilhelma II. W Berlinie przebywał do 1895 r. Był tu organizatorem działu sztuki polskiej na wystawie międzynarodowej w 1891 r. ; w 1893 został mianowany członkiem berlińskiej Akademii Sztuki w latach 1894-95 podjął współpracę z W. Kossakiem, J. Stanisławskim i M. Wywiórskim przy panoramie Przejście przez Berezynę. W latach 1895-1910 był dyrektorem krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych, która zawdzięcza mu uzyskanie tytułu Akademii (1900), a przede wszystkim zasadniczą reformę systemu studiów. W 1897 został członkiem Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”, biorąc udział we wszystkich niemal jego wystawach w kraju i za granicą. W 1910 osiadł w Bystrej, opuszczając ją na krótko w 1920 r. (pobyt w Toruniu) i 1921 r. kiedy został dyrektorem Departamentu Kultury i Sztuki przy Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Prace swe wystawiał od 1878 w TZSP w Warszawie (od 1890 był członkiem Komitetu Towarzystwa, w 1926 został jego członkiem honorowym) oraz na wystawach międzynarodowych, m.in. w Paryżu – 1879, Berlinie – 1891, Monachium – 1892, Dreźnie i Wiedniu – 1894, St. Louis – 1904.
Wsławił się głównie jako akwarelista (sceny rodzajowe, myśliwskie, pejzaże zimowe, widoki architektury zabytkowej). Wykonał również wiele rysunków o podobnej tematyce do czasopism krajowych i zagranicznych.
Portret mężczyzny z fajką, 1881
akwarela, karton, 48 x 33,6 cm (w świetle ramy);
sygnowany l.d.: Jul Fałat | Przemyśl | 81;
z katalogu Domu Aukcyjnego AGRA-ART;
akwarela, karton, 48 x 33,6 cm (w świetle ramy);
sygnowany l.d.: Jul Fałat | Przemyśl | 81;
z katalogu Domu Aukcyjnego AGRA-ART;
Akwarela Mężczyzna z fajką jest jedną z niewielu znanych dzisiaj wczesnych prac Fałata, charakteryzujących się realizmem przedstawienia i drobiazgowym, starannym wykończeniem. Artysta przy pomocy odmiennych środków próbował uzyskać efekt zbliżony do malarstwa olejnego. Podobne prace wystawiane w Krakowie, we Lwowie i w Warszawie spotykały się z uwagą i uznaniem krytyków.
Pejzaż nadwodny, 1893
akwarela, karton, 31 x 62 cm;
sygnowany l.d.: Jul Fałat 93;
z katalogu Domu Aukcyjnego AGRA-ART;
akwarela, karton, 31 x 62 cm;
sygnowany l.d.: Jul Fałat 93;
z katalogu Domu Aukcyjnego AGRA-ART;
Mistrzowsko namalowany pejzaż, w którym artysta, odmiennie niż we wcześniejszych pracach, operuje szerszą i rozlewniejszą plamą barwną, wykorzystując przy tym naturalną biel papieru.
Pole wczesną jesienią
olej, płótno, 30 x 90 cm; sygnowany p.d.: J. Fałat 1909;
z katalogu Domu Aukcyjnego AGRA-ART;
olej, płótno, 30 x 90 cm; sygnowany p.d.: J. Fałat 1909;
z katalogu Domu Aukcyjnego AGRA-ART;
Ujęty w szerokim panoramicznym widoku nastrojowy pejzaż jesienny wyróżniający się zaletami harmonijnych zestawień barwnych.
Potok w śniegu, 1908
olej;
Muzeum Narodowe w Krakowie;
olej;
Muzeum Narodowe w Krakowie;
Kościół w Osieku, 1906
akwarela;
Muzeum Narodowe w Krakowie;
akwarela;
Muzeum Narodowe w Krakowie;
Pod lasem
olej, płótno na kartonie, 71 x 101 cm;
Lwowska Galeria Obrazów;
olej, płótno na kartonie, 71 x 101 cm;
Lwowska Galeria Obrazów;
Śnieg
olej, płótno, 55 x 142 cm;
Lwowska Galeria Obrazów;
olej, płótno, 55 x 142 cm;
Lwowska Galeria Obrazów;