Gotard Jan

Gotard, Jan (ur. 1898 Warszawa, zamordowany tamże 1943).
Malarz, grafik, członek Bractwa św. Łukasza. Studiował początkowo prawo na UW, by podjąć następnie studia artystyczne na prywatnych kursach K. Krzyżanowskiego, które kontynuował w SSP pod kierunkiem T. Pruszkowskiego i W. Skoczylasa w latach 1923-27. Jako asystent T. Pruszkowskiego prowadził rysunek wieczorny w latach 1929-37. Był jednym z współzałożycieli Bractwa św. Łukasza w 1925 i wespół z J. Zamoyskim autorem jego statutu. Uczestniczył we wszystkich wystawach Bractwa, brał udział w pokazach sztuki polskiej za granicą, organizowanych przez TOSSPO. Zasadniczym motywem malarstwa Gotarda były portrety bądź studia portretowe traktowane jako temat rodzajowy. W formie swych prac nawiązywał do sztuki wielkich Holendrów, Włochów i Niemców. Wiele cech świadczy również o znajomości dzieł F. Pączarskiego. W obrazach Gotarda odnaleźć można, pokrewne twórczości tego artysty groteskowe przerysowywanie cech fizjonomicznych, świadome podkreślanie brzydoty, precyzyjne wypracowywanie na płótnie wyglądu ubiorów i przedmiotów. Prócz portretu uprawiał również malarstwo historyczne i fantastyczno-alegoryczne, którego znamiennym przykładem może być Bajka o Kopciuszku, przywodząca na myśl makabryczne groteski H. Boscha. Pierwsze prace Gotarda odznaczały się ostrością konturów, udziwnioną gama barwna, niesamowitym nieraz oświetleniem. Później artysta złagodził nieco naturalistyczną i bezlitosną precyzją rysunku poprzez pewną płynność i rozemglenie konturów. Nie zerwał jednak w portretach z dosadną i pełną wyrazu charakterystyką twarzy modela.

Pijak, 1929
olej, deska, 75 x 90 cm;
Muzeum Narodowe w Warszawie;

Bajka o kopciuszku, 1937
olej, dykty, 120 x 200 cm;
Muzeum Żydowskie;