Malarstwo – Impresjonizm.
Impresjonizm nazwany pierwotnie w formie ironicznej przez krytyka sztuki oraz dziennikarza Louisa Leroya i pochodzi od tytułu obrazu Claude Moneta Impresja, wschód słońca. Była to reakcja na pierwszą wystawę grupy paryskich artystów studiujących w Atelier Gleyere oraz w Académie Suisse w ostatniej ćwierci XIX wieku, zorganizowaną w atelier fotograficznym Nadara w 1874 roku.
Kolejne ich wystawy w latach 1874-1886 zerwały z akademickim, skostniałym już podejściem do malarstwa.
Najbardziej charakterystyczną cechą nowego malarstwa była chęć do oddania ulotnych wrażeń, impresji – „zatrzymanie na płótnie uciekającej chwili”. Podstawową cechą i techniką stało się nakładanie tuż obok siebie plam czystego koloru, co dawało efekt przy oglądaniu z pewnej odległości zlewania się i tworzenia nowych barw. Technika ta znalazła swoje rozwinięcie w malarstwie neoimpresjonistycznym pod postacią puentylizmu.
Na płótnach impresjonistów pojawiła się całkiem nowa tematyka. W miejsce dotychczasowych obrazów przedstawiających sceny biblijne, literackie, mitologiczne, historyczne, pojawiły się nowe przedstawiające naturę, codzienność i współczesność, postacie ludzkie podpatrzone w w trakcie zabawy lub wypoczynku. Przedstawiało pozytywne strony życia, nie poruszało problemów społecznych co z czasem doprowadziło to do rozłamu wśród impresjonistów.
Nowością było też prezentowanie wygląd danego miejsca w konkretnym oświetleniu i konkretnej chwili. Jako jedni z pierwszych malowali w plenerze, nie poprawiając i wykańczając swoich dzieł w pracowniach.
Rozwój techniczny i naukowy w XIX wieku, szczególnie odkrycia budowy światła, struktury światła białego i teorii barwy spowodował świadomą zmianę w operowaniu kolorem. Impresjoniści korzystali jedynie z siedmiu podstawowych barw światła białego i jako pierwsi mieszali je dopiero na płótnie, a nie jak ich poprzednicy na palecie.
W użyciu pojawiły się też nowe narzędzia malarskie: twardsze, płaskie, wzmocnione stalową oprawą pędzle, tańsze, farby syntetyczne. A co najważniejsze wreszcie pojawił się tani i dostępny barwnik niebieski zastępujący drogi, wytwarzany z lapis lazuli. Zaczęto używać sztalug plenerowych oraz przenośnych pudełek na farby i pędzle – ułatwiło to wyjście w plener.
Impresjoniści wprowadzili też nowe zasady kompozycyjne. Wpływ na to miało upowszechnienie się aparatu fotograficznego. Swoje obrazy, na wzór fotografii komponowali w sposób otwarty, często ukazując wycinków rzeczywistości. Postaci, czy drzewa ucięte na wzór kompozycyjny fotografii i docierającej do Europy sztuki japońskiej wywołały prawdziwą rewolucję.
Impresjoniści:
Pierre Bonnard
Eugene Boudin
Gustave Caillebotte
Mary Cassatt
Edgar Degas
Claude Monet
Berthe Morisot
Camille Pissarro
Maurice Ravel
August Renoir
Georges Seurat
Alfred Sisley
James Abbott McNeill Whistler
Olga Boznańska
Józef Pankiewicz
Władysław Podkowiński