Tycjan i Wenecjanie – Muzeum Historii Sztuki – Wiedeń

Tycjan i Wenecjanie – Muzeum Historii Sztuki – Wiedeń

Zachodnie skrzydło zdominowane jest przez imponującą kolekcję obrazów malarzy weneckich, zwłaszcza Tycjana (ok. 1488-1576). Jego najwcześniejsze prace, jak Cygańska Madonna w sali I, ujawniają wpływy Giovanni Belliniego, w którego pracowni terminował. Barwy są bogatsze, kontury łagodniejsze, a kompozycja statyczna. Największe płótno w tej sali to Ecce Homo z okresu fascynacji barokiem, na którym Chrystus odsunięty jest do prawego górnego rogu.

Obraz przedstawiający młodą kobietę odzianą w futro oraz portret Benedetto Varchiego świadczą o tym, że Tycjan potrafił także być oszczędnym w używaniu koloru, podkreślając rysy modeli. Kontrastuje z nimi późny portret handlarza dziełami sztuki, Jacopo Strady (malarz nie darzył go sympatią), przepełniony przypadkowymi detalami, kolorem i ruchem. Pod koniec życia Tycjan „używał częściej palców niż pędzla”, według słów jego współpracownika, Palma il Giovane. Arcydziełem z tego okresu jest obraz Nimfa i Pasterz, który wyróżnia jesienna paleta kolorów i bardzo swobodna technika malarska.

Wizerunek dziewczyny przeglądającej się w lustrze Giovanni Belliniego można zobaczyć w sali 1, obok rzeźby świętego Sebastiana autorstwa jego szwagra, Andrei Mantegny (ok. 1430-1506) oraz obok trzech fragmentów malowideł ołtarzowych Antonella da Messiny, któremu przypisuje się rolę pioniera malarstwa olejnego w północnych Włoszech. Obok, w sali 2, wystawiono Trzech filozofów Giorgone. O autorze nie wiadomo zbyt wiele: był wysoki, przystojny i zmarł młodo (prawdopodobnie na zarazę). Co do samego obrazu to nie ma pewności czy rzeczywiście przedstawia filozofów czy kogoś innego. Zmysłowy portret Giorgone, Laura (futro i odsłonięte piersi to powtarzający się w galerii motyw), to jedna z nielicznych jego prac, opatrzona datą na odwrocie, co do autorstwa których nie ma wątpliwości.

Barwne, starannie komponowane, monumentalne płótna Paolo Veronesego (1528-88) zapełniają ściany sali II. Klasycznym przykładem jego stylu jest postać Dawida, gdzie temat dzieła podporządkowano całościowemu efektowi. W sali III znajdują się imponujące portrety Tintoretta (1518-94) oraz nieco lubieżny obraz Zuzanna i starcy, pełen kontrastów światła i cienia, wieku starczego i młodości, okryć i nagości.