Pięć filarów islamu
Muzułmański rytuał wiąże się z pięcioma obowiązkami, zwanymi filarami religii, które są uznawane przez wszystkich wiernych, niezależnie od przynależności do sekt i odłamów.
1. Wyznanie wiary, czyli szahada (arab. świadectwo), to potwierdzenie ścisłego monoteizmu i misji proroczej Mahometa. Trzykrotne publiczne wypowiedzenie frazy: La ilaha illa Allach wa-Muhammad rasul Allach (Nie ma bóstwa oprócz Boga Jedynego, a Mahomet jest jego prorokiem) decyduje o przyjęciu w poczet wyznawców islamu i jest częścią składową każdej muzułmańskiej modlitwy. Zaraz po urodzinach szepce się ją niemowlętom do ucha.
2. Modlitwa, czyli sałat, odmawiana jest pięć razy w ciągu doby: przed wschodem słońca, tuż po południu, pod wieczór (między południem a zachodem słońca), wieczorem (między zachodem słońca a zapadnięciem zmroku) oraz w nocy (od czasu modlitwy wieczornej do czasu modlitwy porannej ). Warunkiem przystąpienia do modlitwy jest rytualne oczyszczenie poprzez ablucję swojego ciała, a raczej jego części (ręce do łokci, nogi po golenie, twarz z uszami oraz kark). Co ciekawe, jeśli woda znajduje się zbyt daleko (ponad 4 km) lub w miejscu niebezpiecznym, można się obmyć piaskiem. Do modlitwy wzywał wiernych muezin z minaretu, stojąc na specjalnym balkoniku, lecz w dzisiejszych czasach jest on zastąpiony przez głośniki. Szczególnie ważna jest modlitwa piątkowa w meczecie, w której udział jest obowiązkiem religijnym, porównywalnym z uczestnictwem chrześcijan w niedzielnej mszy świętej. W czasie modlitwy wiemy zwraca się w kierunku kible, czyli w stronę, gdzie leży Mekka. W meczecie jest wskazywana ona przez położenie mihrabu. Czynności wykonywane podczas modlitwy są dosyć skomplikowanym układem pokłonów i czołobić.
3. Post (saum) obowiązuje przez cały ramadan (tur. ramazan) – dziewiąty miesiąc kalendarza muzułmańskiego (roku księżycowego). Post polega na powstrzymaniu się w ciągu dnia (od wschodu do zachodu słońca) od jedzenia, picia, palenia tytoniu i stosunków seksualnych. Zwolnione są od niego osoby chore psychicznie, dzieci, kobiety w czasie menstruacji oraz podróżujący. Post ma na celu zbliżenie człowieka z Bogiem, trening woli – podporządkowanie ciała duchowi.
4. Jałmużna (zakat, czyli oczyszczenie) to obowiązek każdego zamożnego muzułmanina. Jałmużna jest dokładnie określona co do ilości czy też sumy datku (jedna czterdziesta rocznego dochodu w gotówce lub naturze) i będąc początkowo aktem dobrej woli, przeobraziła się w obowiązkowy podatek płacony na rzecz muzułmańskiej gminy. Zakat jest sposobem na poczucie się do odpowiedzialności społecznej wiernego i woli umacniania wspólnoty. Jałmużnę daje się ubogim, jeńcom wojennym, dłużnikom, podróżującym i wypędzonym. Nie otrzymują jej bliższa rodzina, osoby same płacące oraz niewierni.
5. Pielgrzymka (hadżdż) do Mekki jest ostatnim filarem islamu. Przynajmniej raz w życiu powinien ją odbyć każdy zdrowy muzułmanin, któremu pozwalają na to warunki materialne (biedacy i ułomni nie muszą odbywać pielgrzymki). Podróż do Mekki, a konkretnie świątyni Al-Kaaba, najlepiej odbyć w miesiącu zu al-hidżdża – ostatnim miesiącu muzułmańskiego kalendarza.